مراقبت‌های بهداشت دهان و دندان کودکان از 6 تا 12 سالگی

از آنجایی که مراقبت‌های بهداشت دهان و دندان کودکان از 6 تا 12 سالگی همانند رده‌های سنی دیگر، به دلیل متفاوت بودن خصوصیات هر سن، متفاوت است؛ دکتر آلاله طلوعی متخصص دندانپزشک کودکان در شمال تهران، تصمیم گرفته‌اند در مجموعه مقالاتی به‌تمامی رده‌های سنی بپردازند.

دکتر طلوعی در مقالات قبلی به طور مفصل به مراقبت‌های بهداشت دهان و دندان کودکان از 3 تا 6 سالگی و از تولد تا سه سالگی پرداختند. مانند مقالات قبلی شما را به مطالعه مطالب مفید این مقاله دعوت می‌کنیم. پس با ما همراه باشید.

ویژگی‌های کودکان شش تا دوازده سال (دبستانی‌ها)

آگاهی و شناخت از ویژگی‌های کودکان شش تا دوازده سال که کودکان در حال رشد (Growing Child) نیز نامیده می‌شوند؛ می‌تواند در نحوه آموزش و کمک شما والدین عزیز برای مراقبت‌های بهداشت دهان و دندان کودکان بسیار کمک کننده باشد.

کودکان در ابتدای این دوره سنی وارد دبستان می‌شوند و در انتهای این دوره هم تغییرات مهم روانی و جسمانی مربوط به بلوغ در آن‌ها شروع می‌شوند. پس در این دوره که یکی از دوره‌های حساس و مهم سنی است؛ دادن استقلال و نظارت فعال بر اعمال کودکان به طوری که مانع خودمختاری آن‌ها نشود بسیار حائز اهمیت است.

به نقل از دکتر آلاله طلوعی متخصص دندانپزشکی کودک تحت بیهوشی در زعفرانیه:

مهارت‌های فردی (فعالیت‌های مفید برای خود کودک) مثل مسواک زدن، در سن دبستان (6 تا 12 سالگی) دیگر نباید مثل سنین قبل به کمک والدین انجام شود؛ اما مثل همیشه تأکید می‌کنم که نظارت فعال شما بزرگ‌ترهای عزیز بر نحوه انجام این مهارت‌ها به هیچ عنوان نباید قطع شود.

مراقبت‌های بهداشت دهان و دندان کودکان از 6 تا 12 سالگی در خانه

در این مقاله می‌خواهیم روش‌های بهداشت دهان و دندان در خانه را برای رده‌ی سنی شش تا دوازده سال یاد بگیریم. همان‌طور که گفته شد هرچه به اواخر این دوره سنی نزدیک می‌شویم؛ مسئولیت‌پذیری بچه‌ها در قبال بهداشت دهان و دندانشان بیشتر می‌شود؛ اما باز هم شما پدر و مادرهای عزیز مسئول اصلی سلامت دهان و دندان کودک خود هستید.

اما این مسئولیت داشتن شما والدین محترم به معنای انجام تمام کارها توسط خودتان نیست؛ بلکه این بار شما تبدیل به ناظر فعال می‌شوید؛ یعنی در این سن، خود بچه کار مسواک زدن را انجام می‌دهد؛ سپس هر جا که لازم بود شما دخالت می‌کنید و کار را تکمیل می‌کنید.

وضعیت دندان‌ها در سن 6 سالگی چگونه است؟

در ابتدای این دوره سنی (شش‌سالگی) پشت تمام دندان‌ها‌ی شیری، بدون اینکه هیچ‌کدام از دندان‌های شیری بیفتند، اولین دندان دائمی (دندان شش‌سالگی) رویش پیدا می‌کند.

مسئولیت والدین در دوره سنی 6 تا 12 سال چیست؟

کودک برای تمیز کردن این دندان‌های پیچیده (وجود هم‌زمان دندان‌شیری و دندان دائمی در دهان) قطعاً به کمک شما نیاز دارد؛ همچنین بچه نمی‌تواند سطح خارجی دندان‌های فک بالا را به‌تنهایی تمیز کند؛ نخ دندان کشیدن هم که مثل دوره‌ای قبلی به عهده‌ی شماست.

شما والدین عزیز می‌توانید برای مطالعه و یادگیری بیشتر در مورد چگونگی پاک کردن دو سطح از دندان‌ها به کمک نخ دندان به مقاله مربوط به این موضوع رجوع کنید یا سؤالات خود را در زیر همین مقاله از خانم دکتر آلاله طلوعی بپرسید.

آیا می توان در سن دبستان، از خمیردندان مخصوص بزرگسالان استفاده کرد؟

در این سن ما دیگر نگران بلع و قورت دادن فلوراید نیستیم. برای همین بچه‌ها به‌راحتی می‌توانند به‌اندازه مصرف مورد تأیید برای بزرگسالان (بزرگ‌تر از اندازه یک دانه نخود)، از خمیردندان‌های فلوراید دار استفاده کنند.

حتی بهتر است که کم‌کم به سراغ خمیردندان‌های مخصوص بزرگ‌سال برویم؛ خمیردندان‌های مخصوص بزرگ‌سال مواد پاک‌کننده و فلوراید بیشتری دارند؛ به همین دلیل کار تمیز کردن دندان‌های دائمی را بهتر انجام می‌دهد؛ دهان‌شویه‌های فلوراید دار را هم می‌توانید از این رده‌ی سنی شروع کنید؛ چون اصلاً نگران خوردن فلوراید نیستیم.

روش مسواک زدن کودکان 6 تا 12 سال

روش اولیه و موقت مسواک زدن برای کودکان سن دبستان

اوایل کار که بچه‌ها خودشان شروع به مسواک زدن می‌کنند؛ بهترین تکنیک مسواک زدن، روش افقی است. تکنیک مسواک زدن به روش افقی به این صورت است که:

1. تمیز کردن سطح خارجی دندان‌ها: موهای مسواک عمود به سطح دندان‌ها قرار می‌گیرد و مسواک به‌صورت افقی حرکت داده می‌شود؛ تمام سطح بیرونی دندان‌ها به‌صورت افقی کاملاً تمیز می‌شود.
2. تمیز کردن سطح داخلی دندان‌ها: بعد از آن باید سطح داخلی دندان‌ها که به سمت زبان قرار دارد تمیز شود. برای سطح پشتی دندان‌های جلویی هم مسواک به‌صورت عمودی قرار می‌گیرد.
3. تمیز کردن سطح جونده‌ی دندان‌ها: در آخر سطح جونده‌ی دندان‌ها به همان صورت افقی مسواک زده می‌شود.
4. به همین ترتیب کودک باید به سراغ فک بالا هم برود؛ یعنی باز هم سطح خارجی دندان‌ها، به‌صورت افقی از یک سمت تا سمت دیگر، کاملاً باید مسواک زده شود؛ بعد از آن باید سطح داخلی دندان‌ها کاملاً تمیز شود؛ در نهایت سطح جونده‌ی دندان‌ها باید تمیز شود؛ برای سطح پشتی دندان‌های جلویی نیز باید مسواک به‌صورت عمودی قرار گیرد.

بهترین روش مسواک زدن کودکان 6 تا 12 سال

اما لازم است بدانید که مسواک زدن افقی در طولانی‌مدت می‌تواند باعث سایش لثه‌ها و دندان‌ها در ناحیه‌ی طوق (بخش باریک بین تاج و ریشۀ دندان) شود؛ بنابراین کم‌کم با افزایش مهارت دست بچه‌ها باید روش مسواک زدن عمودی جایگزین روش افقی شود.

تکنیک مسواک زدن به روش عمودی

در این روش باز هم موهای مسواک، عمود به سطح دندان قرار می‌گیرد؛ ولی این بار به‌صورت بالا و پایین حرکت داده می‌شود.

1. تمیز کردن سطح خارجی دندان‌ها: تمام سطح خارجی دندان‌ها از یک سمت تا سمت دیگر، باید کاملاً با بالا و پایین بردن مسواک به‌صورت عمودی تمیز شود
2. تمیز کردن سطح داخلی دندان‌ها: بعد از آن سطح داخلی دندان‌ها که به سمت زبان قرار دارد؛ از یک سمت تا سمت دیگر تمیز می‌شود.
3. تمیز کردن سطح جونده‌ی دندان‌ها: در نهایت مانند روش افقی باید روی سطح جونده‌ی دندان‌ها هم تمیز شود.
4. بعد از اینکه فک پایین تمام شد؛ بچه به سراغ فک بالا می‌رود؛ فک بالا هم به همان صورت یعنی سطوح خارجی، داخلی و جونده تمیز می‌شود.

پیشنهاد ما برای مطالعه دقیق‌تر و دیدن عکس‌های بیشتر در مورد روش صحیح مسواک زدن برای این رده سنی، رجوع به مقاله: نحوه مسواک زدن کودکان 6 تا 12 سال است.

بهترین سن برای مراجعه و مشاوره‌ی ارتودنسی

به گفته دکتر آلاله طلوعی متخصص فیشورسیلانت در تهران:

یک مسئله‌ی مهم این است که این دوره (6 تا 12 سالگی) بهترین زمان برای مراجعه و مشاوره‌ی ارتودنسی است. شناسایی مشکلات دندانی و فکی زودهنگام و انجام ارتودنسی پیشگیری، قبل از اینکه رشد بچه کامل شود؛ می‌تواند از درمان‌های پیچیده و پرهزینه‌ی بعدی جلوگیری کند.

گاهی اوقات به‌جای اینکه در سنین بالاتر یک درمان پیچیده و حتی جراحی‌های فکی انجام شود؛ می‌‌توان در سنین پایین ارتودنسی را شروع کرد و مشکل را با یک پلاک ساده برطرف نمود. لطفاً برای مطالعه بیشتر به مقاله: ارتودنسی پیشگیری در تهران رجوع کنید.

فلوراید تراپی برای کودکان 6 تا 12 سال

همان‌طور که خانم دکتر طلوعی در مقاله فلوراید تراپی در تهران، به طور کامل در مورد این درمان توضیح دادند؛ بهتر است فلوراید درمانی تا ۱۴ سالگی (زمانی که تمامی دندان‌های دائمی رشد کرده‌اند) این درمان زیر نظر دندانپزشک کودکان ادامه پیدا کند.

پس بر طبق توضیح بالا، لازم است در این دوره سنی هم مانند دوره قبلی به صورت دوره‌ای و منظم کودک خود را برای انجام چکاپ و انجام درمان با فلوراید نزد متخصص دندانپزشک اطفال ببرید تا از بروز پوسیدگی در دندان‌های شیری و دائمی جلوگیری کنید.

دکتر طلوعی تخصص دندانپزشکی اطفال دارند و ارائه دهنده‌ی جدیدترین متدهای درمانی در حیطه کودکان از جمله عصب‌کشی دندان کودک و کشیدن دندان کودک در تهران هستند. برای دریافت نوبت می‌توانید به شماره‌های موجود در صفحه تماس با ما رجوع کنید.

سخن آخر

در این مطلب به مراقبت‌های بهداشت دهان و دندان کودکان از 6 تا 12 سالگی پرداختیم. مراقبت‌های خانگی که گفته شد علاوه بر نظارت شما والدین عزیز؛ نیازمند نظارت و معاینه‌های دقیق و تخصصی، دندانپزشک کودکان حرفه‌ای و باتجربه مانند دکتر آلاله طلوعی است.

برای دریافت مشاوره رایگان و انجام کلیه درمان‌های تخصصی کودکان مانند: عصب‌کشی دندان، فلوراید تراپی، فیشورسیلانت و روکش دندان کودک در تهران، با شماره ۰۹۱۰۱۳۷۲۸۲۰ تماس حاصل فرماید و یا به آدرس: تهران، زعفرانیه، خیابان مقدس اردبیلی، خیابان پسیان جنوبی، پلاک ۱۴، برج الماس، واحد 14 مراجعه کنید.