فیشورسیلانت (شیارپوشی دندان) چیست؟

فیشورسیلانت (شیارپوشی دندان) مصداق بارز این جمله است که می‌گوید: پیشگیری بهتر از درمان است. از نظر من دندانپزشک (دکتر آلاله طلوعی، متخصص دندانپزشکی کودکان در شمال تهران)، مهم‌ترین نوع پیشگیری، پیشگیری از پوسیدگی دندان‌ها است.

پس یکی از این روش‌های جلوگیری از خرابی دندان کودک و بزرگسال که در این مقاله قصد صحبت در مورد آن را داریم فیشورسیلنت یا شیارپوش دندان است. با ما تا آخر این مطلب مهم و کاربردی همراه باشید.

پوسیدگی دندان چیست؟

تعریف پوسیدگی دندان به نقل از دانشنامه آزاد ویکی‌پدیا:

در این بیماری بافت سخت دندان (مینا و عاج) در اثر ترشح اسید از باکتری‌های پوسیدگی‌زا (عمدتاً استرپتوکوک موتان) مواد معدنی کلسیم و فسفر را ازدست داده و به تدریج از بین می‌روند. پوسیدگی دندان مرحله غیر قابل برگشت در فرایند حل شدن مواد معدنی مینا توسط اسید محسوب شده و درمان آن تنها از راه جایگزینی بافت سخت از دست رفته دندان با مواد ترمیمی دندانپزشکی امکان‌پذیر است.

انواع روش‌های درمان خرابی دندان

دندانپزشک برای درمان پوسیدگی از روش‌هایی مانند پرکردن دندان و روکش دندان استفاده می‌کند؛ اگر خرابی دندان به‌موقع متوقف و جایگزین نشود و پوسیدگی عمیق شود؛ دندانپزشک درمان‌هایی مانند: RCT یا عصب‌کشی و در موارد خیلی حاد که دیگر خرابی دندان درمان‌پذیر نیست؛ مجبور به خارج کردن یا کشیدن دندان می‌شود.

این درمان‌های تخصصی در کودکان بسیار حساس هستند و حتماً باید توسط متخصص دندانپزشک اطفال انجام شوند. دکتر آلاله طلوعی بهترین متخصص دندانپزشکی کودکان، انواع درمان‌های تخصصی از جمله: کشیدن دندان کودک، روکش دندان کودک و عصب کشی دندان کودک در تهران را انجام می‌دهند.

روش‌های تخصصی جلوگیری از پوسیدگی دندان

روش‌های متعددی برای پیشگیری از پوسیدگی و خرابی دندان‌ها وجود دارد. از بین آن‌ها روش‌هایی ساده و ارزان؛ اما بسیار کاربردی و پربازدهی وجود دارد که توسط متخصص دندانپزشک انجام می‌شود. روش‌هایی مانند:

• فلوراید تراپی
• جرم‌گیری و برساژ دندان
• فیشورسیلانت (فیشورسیلنت)

این روش‌های پیشگیری از پوسیدگی فوق‌العاده در کلینیک تخصصی دکتر آلاله طلوعی برای کودکان عزیز با بهترین تجهیزات و باکیفیت‌ترین مواد اولیه انجام می‌شود. برای مطالعه بیشتر در مورد انجام فلوراید تراپی در تهران، به مطلب مربوط به این موضوع رجوع کنید.

فیشورسیلنت یا شیارپوش چیست؟

کلمه فیشور سیلانت (Fissure sealant) از دو قسمت فیشور (Fissure) به معنای: شیار و سیلانت (sealant) به معنای: درزگیر یا شیار پوش تشکیل شده است. فیشورسیلنت یا شیارپوش یک ماده پلاستیکی بدون رنگ یا سفید است که برای محافظت از سطوح دندان‌هایی که دچار شیارهای عمیق و منافذ شده‌اند؛ استفاده می‌شود.

فیشورسیلنت معمولاً برای دندان‌های شیری استفاده نمی‌شود و بیشتر برای سطوح دندان‌های جونده خلفی (آسیای اول و آسیای دوم) دائمی استفاده می‌شود که میزان پوسیدگی در آن‌ها بیشتر است.

آیا فیشور سیلنت، از پوسیدگی دندان‌ها جلوگیری می‌کند؟

به گفته دکتر آلاله طلوعی، ارتودنسی پیشگیری در زعفرانیه:

سیلانت دندان اگر به‌صورت حرفه‌ای و بی‌عیب و نقص توسط متخصص دندانپزشکی کودکان در سن مناسب بر روی دندان قرار داده شود؛ احتمال پوسیدگی دندان کوچولوهای نازنین را بسیار کاهش می‌دهد و از خرابی دندان جلوگیری می‌کند؛ اما والدین عزیز توجه داشته باشند که به هیچ وجه جایگزین برای مسواک زدن، نخ دندان و رژیم غذایی سالم به حساب نمی‌آید.

 

اهمیت بستن منافذ دندان ها با شیارپوش چیست؟

گفتیم که فیشورسیلنت یا شیارپوش دندان ماده‌ای همرنگ دندان با بیس رزینی است که در شیارهای دندان قرار می‌گیرد، روی آن‌ها را می‌پوشاند و سطح جونده آن‌ها را می‌بندد. دلیل اهمیت بستن این شیارها این است که از تجمع مواد غذایی و فراهم آوردن محل مناسب برای رشد میکروب‌های پوسیدگی‌زای دندان جلوگیری شود؛ چون اندازه این شیارها از موهای مسواک کوچک‌تر است و نمی‌توان با کمک مسواک و نخ دندان تمام سطوح را تمیز کرد.

چرا استفاده از فیشورسیلانت در کودکان ضروری است؟

در بسیاری از موارد، با وجود رعایت نکات بهداشتی، دندان‌های کودک ما باز هم دچار پوسیدگی می‌شوند و نیاز به ترمیم دارند. در بسیاری از موارد استفاده از نخ دندان و مسواک هم نمی‌تواند کافی باشد؛ چون دندان‌های آسیاب دائمی دارای شیارهای فراوانی هستند.

به دلیل وجود این منافذ در سطح دندان‌های آسیاب، پاک‌کردن آن‌ها با نخ دندان و مسواک سخت است، مواد غذایی چسبنده مانند تافی و شکلات بر روی آن‌ها می‌چسبند. این شیارها می‌توانند محل تجمع غذا و ایجاد پوسیدگی دندانی باشند. پوسیدگی دندان‌های دائمی در سنین پایین، اصلاً به نفع بچه نیست و حتماً باید از رخداد این اتفاق پیشگیری کرد.

مراحل انجام فیشورسیلانت

انجام فیشور سیلنت یا شیارپوشی دندان، بسیار ساده و سریع است. در این روش، مواد همرنگ دندان، شیارهای دندان را می‌پوشانند. در ادامه مراحل انجام فیشورسیلنت را برای شما بازگو می‌کنیم:

1. در ابتدا، دندان‌ها با برس مخصوص دندانپزشکی، پاک می‌شوند تا هرگونه آلودگی از روی آن‌ها پاک شود.
2. اگر در شیار دندان‌ها پوسیدگی ایجاد شده باشد، این پوسیدگی‌ها برداشته می‌شوند.
3. سطح دندان با کمک یک محلول مخصوص آماده می‌شود.
4. چسب مخصوص دندان زده شده و با دستگاه لایت کیور این مواد سفت می‌شوند.
5. مواد فیشورسیلنت که از جنس رزین هستند، در شیارهای دندان قرار گرفته و با کمک دستگاه لایت کیور سخت می‌شود.
6. دندانپزشک اطفال، با مرتب‌کردن سطح فیشورسیلنت‌ها کار را به پایان می‌رساند.

آیا برای همه دندان‌ها می‌توان از فیشورسیلانت استفاده کرد؟

به نقل از دکتر آلاله طلوعی متخصص دندانپزشکی کودک با بیهوشی در تهران:

شیارپوش فقط برای دندان‌ها آسیای بزرگ و کوچک (آسیای اول و آسیای دوم) استفاده می‌شوند که محل جویده شدن غذا بوده و دارای شیار و درزهای بسیار زیادی هستند. این مواد مانند یک سد عمل می‌کنند که جلوی شیارها و درزها را گرفته و مانع از به جا ماندن مواد غذایی و باکتری‌ها می‌شوند.

انواع فیشورسیلانت تراپی

انواع فیشورسیلانت تراپی (درمان شیارپوشی) بر اساس مواد مورد استفاده در هنگام درمان به سه دسته زیر تقسیم می‌شوند:

1. سیلانت گلاس آینومر (یونومرهای شیشه)

شیارپوش‌های گلاس آینومر از پودرهای آکریلیک و شیشه تهیه شده است. دارای انتشار فلوراید بالا، استحکام کششی پایین، حساسیت بالا به خشکی و انبساط حرارتی کم هستند. به دلیل آزاد کردن فلوراید برای دندان کودکان بسیار مناسب هستند.

2. سیلانت رزین

ترکیبات شیارپوش رزین بدون انتشار یا انتشار خیلی کم فلوراید، استحکام کششی بالا، حساسیت کم به خشکی و انبساط بدون آب هستند.

3. سیلانت ترکیبی (هیبرید) رزین و گلاس آینومر

این نوع از سیلانت، ترکیبی از دو سیلانت بالا است که هم‌زمان ویژگی‌های سیلانت‌های رزینی و گلاس آینومر را دارد.

بهترین سن برای انجام فیشورسیلانت

سه محدوده سنی مهم و حیاتی برای انجام فیشورسلنت وجود دارد:

1. سن 3 تا 4 سالگی

گفتیم که معمولاً برای دندان‌های شیری از درمان شیارپوش استفاده نمی‌شود و این درمان بر روی مینای دندان‌های دائمی انجام می‌گیرد؛ اما در صورتی که تشخیص دندانپزشک کودک شما این باشد که دندان شیری هم نیاز به فیشورسیلانت دارد، این درمان در سن 3 تا 4 سالگی انجام می‌شود.

2. سن 6 تا 7 سالگی

یکی از بهترین سنین برای انجام فیشورسیلانت حدود سن 6 تا 7 سالگی است؛ اما چرا این سن بهترین زمان است؟ به سه دلیل:

• چون اولین دندان‌های آسیایی بزرگ (دندان شماره 6) کودک در این سن رویش پیدا می‌کنند
• کودک در این سن توانایی لازم برای رعایت کامل بهداشت دهان و دندان خود را ندارد.
• رویش دندان‌های آسیاب همراه با افتادن دندان‌های شیری نیست و خیلی از والدین متوجه وجود این دندان و رعایت بهداشت آن نمی‌شوند.

به دلیل همین هم لازم است در این سن شیارهای این دندان تازه روییده توسط دندانپزشک کودکان مسدود شود تا از خرابی آن‌ها جلوگیری شود.

3. سن 11 تا 13 سالگی

دندان آسیایی بزرگ دوم (دندان شماره 7) در سن 11 تا 13 سالگی رویش پیدا می‌کند. برای همین هم متخصص کودکان در این سن، شیارپوشی را برای حفاظت از این دندان جدید انجام می‌دهد.

مدت ماندگاری شیارپوش دندان چقدر است؟

ماندگاری فیشورسیلانت‌ها برای افراد مختلف، می‌تواند متفاوت باشد؛ اما اصولاً در دوره‌های ۶ماهه باید توسط دندانپزشک بررسی شود که اگر لازم بود، فیشورسیلنت مجدد انجام شود. این شیاربندی‌ها می‌توانند تا ۱۵ سال ماندگاری داشته باشند.

تفاوت فیشورسیلانت و ترمیم دندان چیست؟

شیارپوشی دندان در مواردی استفاده می‌شوند که یا هنوز در دندان پوسیدگی رخ نداده باشد یا این که پوسیدگی بسیار سطحی است. اما اگر دندان پوسیده شده باشد باید حتماً پوسیدگی دندان تراشیده شود و با مواد ترمیمی پر شود. برای دندان‌هایی که پوسیده شده‌اند و پر شده‌اند نمی‌توان از فیشورسیلنت استفاده کرد.

روی دندان پوسیده هم می‌توان از سیلانت استفاده کرد؟

در مواقعی که خرابی دندان بسیار کم باشد؛ یعنی در حد حفره‌ای بسیار کوچک باشد؛ دندانپزشک متخصص کودکان می‌تواند برای جلوگیری از گسترش پوسیدگی از فیشورسیلانت‌های شفاف استفاده کند؛ اما بهتر است ابتدا پوسیدگی دندان‌ها به طور کامل برطرف شود و بعد از آن در صورت امکان شیارپوشی انجام شود.

چگونه از سیلانت مراقبت کنیم؟

• فیشور سیلانت‌های به کار رفته در مرکز دکتر آلاله طلوعی از مواد کاملاً مرغوب و باکیفیت هستند برای همین هم ماندگاری زیادی دارند. کودک شما می‌تواند با وجود این سیلانت‌ها به‌راحتی مسواک بزند و از نخ دندان استفاده کند.
• بهتر است از مسواک با موهای نرم به همراه خمیردندان حاوی فلوراید و مواد بازسازی کننده استفاده شود.
• در مواقعی ممکن است سیلانت موجود در دندان به دلیل مصرف زیاد مواد خوراکی رنگی مانند چای و قهوه تغییر رنگ دهند. پس بعد از مصرف این مواد به تمیز کردن دندان‌های کودک خود توجه کنید.
• اگر کودک در مصرف مواد غذایی و جویدنی چسبناک مانند آدامس زیاده روی کند ممکن است سیلانت کنده و از دندان جدا شود.
• ممکن است گاهی به دلیل فشار زیادی که بر روی فیشورسیلنت‌ها وارد می‌شود، بخشی از آن‌ها شکسته شود و بریزد که برای تجدید آن باید به دندانپزشک مراجعه کرد. هدف از انجام این کار، کاهش احتمال پوسیدگی است و نباید فراموش کرد که مراجعه منظم به دندانپزشکی می‌تواند در نگهداری فیشورسیلنت‌ها و دندان‌ها بسیار کمک کننده باشد.

 

مزایا و معایب فیشورسیلانت (شیارپوشی دندان) چیست؟

مزایا فیشورسیلانت

شیارپوش‌ها بهترین و ساده‌ترین راه‌حل برای پیشگیری از پوسیدگی دندان با ماندگاری بالا و البته هزینه نه‌چندان زیاد هستند که با مراجعه ۶ ماه یک‌بار به دندانپزشک، می‌توان با ترمیم، مدت زمانی طولانی از آن‌ها بهره برد.

عوارض فیشورسیلانت

مواد فیشورسیلانت دارای عوارض آن‌چنانی نیستند؛ اما در برخی موارد واکنش آلرژیک به فیشورسیلنت و یا نامنظم بودن سطح آن برای برخی افراد مشکل ایجاد می‌کند.

قیمت فیشورسیلانت در تهران

همان‌طور که گفته شد هزینه و زمان انجام فیشرسیلانت یا شیارپوشی دندان زیاد نیست و یکی از ساده‌ترین راه‌های جلوگیری از پوسیدگی دندان به‌حساب می‌آید. هزینه انجام فیشورسیلانت بسته به تعداد دندان‌هایی که قرار است شیارپوشی شود و وجود یا عدم پوسیدگی در آن‌ها متفاوت است.

شما تنها با گرفتن یک نوبت از مرکز دندانپزشکی کودکان دکتر آلاله طلوعی می‌توانید علاوه بر انجام معاینه دندان‌های کودک دلبند خود از هزینه کامل و دقیق شیارپوشی دندان‌ها آن‌ها هم مطلع شود. برای دریافت نوبت به شماره‌های موجود در صفحه تماس با ما رجوع کنید.

آیا واقعاً سیلانت دندان، صددرصد از پوسیدگی جلوگیری می‌کند؟

لازم به ذکر است که انواع راه‌های پیشگیری، احتمال خرابی دندان‌ها را به‌شدت کاهش می‌دهند؛ اما این راه‌ها و همچنین  فیشرسیلانت‌ها هم، یک راه‌حل بی‌نقص برای جلوگیری از پوسیدگی دندان نیستند و احتمال پوسیدگی همچنان وجود دارد. پس والدین عزیز حتماً مطمئن شوید که فرزند شما بعد از انجام این کار، همچنان به صورت روزانه مسواک بزند و از نخ دندان استفاده کند. خصوصاً بعد از خوردن مواد غذایی چسبناک مثل تافی، عسل و شکلات.

فیشورسیلانت در بزرگسالان

فیشورسیلانت فقط برای کودکان انجام نمی‌شود و در مورد بزرگسالان هم گاهی انجام می‌شود. شیارپوشی در افرادی که دندان با شیارهای عمیق دارند و میزان پوسیدگی، جرم و دندان‌های خراب آن‌ها خیلی زیاد است؛ دندان‌های دائمی این بزرگسالان فیشورسیلنت می‌شود.

سخن آخر

در این مطلب دکتر آلاله طلوعی متخصص دندانپزشکی کودک خوب در تهران، به فیشورسیلانت (شیارپوشی دندان) پرداختند. گفته شد که این درمانی پیشگیرانه برای جلوگیری از پوسیدگی دندان‌های آسیاب است. این دندان‌ها دارای شیارهایی هستند که حتی مسواک زدن و نخ دندان کشیدن هم مواد غذایی داخل آن‌ها خارج نمی‌شود.

اگر شما از آن دسته والدینی هستید که نگران سلامتی دندان‌های فرزند خود هستند و دوست دارید دندان‌های آن‌ها همیشه سالم و سلامت باشد حتماً با شماره: 09101372820 تماس بگیرید و نوبت خود را با مطب دکتر طلوعی فیکس کنید.