دندان کوسه‌ای (دو ردیفه شدن دندان‌) در کودکان

به گفته دکتر آلاله طلوعی متخصص دندانپزشکی کودکان در تهران، دندان کوسه‌ای (دو ردیفه شدن دندان‌) در کودکان، موضوعی است که مادران زیادی را دچار اضطراب و نگرانی بیش از حد می‌کند. البته این اتفاق بسیار شایع دندانپزشکی است و به سادگی قابل پیشگیری و درمان است.

والدین عزیز لازم است بدانید که در سن هفت الی هشت‌ سالگی این مورد کاملاً طبیعی است و با راهکارهای گفته شده دراین مقاله می‌توان مشکل پیش آمده را به راحتی حل کرد و از امکان آسیب به دندان‌های دائمی کودکان جلوگیری کرد. پس تا انتهای این مقاله با ما همراه باشید.

دندان کوسه‌ای (دو ردیفه شدن دندان‌) در کودکان چیست؟

دو ردیفه شدن دندان‌های فک پایین و بالا که با نام‌های: دابل رو، هایپردونتیا یا دندان کوسه ای هم شناخته می‌شود، عارضه ای است که باعث بوجود آمدن دندان اضافه در یک ردیف از دهان کودک می‌شود. اگرچه دندان کوسه ای در دندان‌های جلویی فک پایین شایع‌تر است؛ اما ممکن است در دندان‌های جلویی فک بالا و یا دندان‌های آسیای بزرگ هم رخ دهد.

دندان کوسه‌ای، یک وضعیت نامتعارف است که در آن دندان‌های دائمی کودکان پشت دندان شیری رشد می‌کند. معمولاً در این وضعیت، در دندان‌های فک پایین کودکان، دو ردیف دندان قرار می‌گیرد، به این معنی که دندان‌های دائمی به صورت همزمان و در جلوی دندان‌های شیری ظاهر می‌شوند.

چرا به این مشکل دندان کوسه‌ای می‌گویند؟

کوسه ها به واسطه دندان‌هایی که دارند، بزرگ‌ترین ماهی درنده روی کره زمین هستند. آن‌ها به طور متوسط 15 ردیف دندان در هر فک دارند؛ ولی گاو کوسه یا کوسه زامبی، 50 ردیف دندان دارد.

وقتی دندان در دهان کودک دو ردیفه رویش پیدا می‌کند؛ یعنی رویش دندان دائمی پشت دندان شیری اتفاق می‌افتد؛ دندان‌ها شبیه به دندان‌های دو ردیفه کوسه می‌شوند و به همین دلیل به آن دندان کوسه‌ای می‌گویند.

علت دو ردیفه شدن دندان‌های قدامی فک پایین و بالا (دابل رو)

همان‌طور که گفته شد در سن هفت الی هشت‌ سالگی این مورد کاملاً طبیعی است. در این سن با نیروی ملایم و مداوم زبان، دندان‌ها به سمت جلو حرکت می‌کنند. این وضعیت معمولاً به دلیل عوامل وراثتی و ژنتیکی رخ می‌دهد؛ اما ممکن است عوامل محیطی نیز نقشی در آن داشته باشند. دندان کوسه‌ای می‌تواند تأثیراتی مختلفی بر سلامت دهان کودک داشته باشد.

در فک پایین جوانه دندان های دائمی ثنایای میانی، درست پشت دندان‌های شیری قرار می‌گیرد و در نتیجه ریشه دندان های شیری از همین قسمت شروع به تحلیل می کند. پس از اینکه ریشه از این ناحیه ضعیف شد در هر بار عمل بلع در کودکان و در نتیجه با فشار زبان، دندان‌های دائمی کم کم به سمت جلو مهاجرت کرده و ناحیه جلویی ریشه دندان‌ها نیز شروع به تحلیل می‌کند و در نتیجه دندان شیری لق می‌شود.

بنابراین رشد فک و فشار زبان، دو عامل مهم در قرار گیری صحیح دندان‌های دائمی در جای خود است. اگر این جابه‌جایی قبل از 8 سالگی صورت نگیرد و دندان های شیری در جای خود محکم باشند و ریشه آن‌ها تحلیل نرفته باشد، دندان‌های ثنایای (پیشین) شیری باید خارج شود؛ در غیر این صورت کشیدن دندان های قدامی شیری، تنها مشکل را به صورت موقت حل می کند و حتی می‌تواند باعث کاهش طول قوس هم بشود.

بنابراین کشیدن این دندان‌ها در این وضعیت توصیه نمی‌شود؛ اما این حالت در دندان ‌های ثنایای فک بالا خیلی بیشتر از فک پایین غیرطبیعی است؛ چون جوانه دندان‌های دائمی ثنایای میانی، درست زیر دندان‌های شیری قرار گرفته است و ریشه این دندان‌‌ها به صورت یکپارچه تحلیل می‌رود. بنابراین به محض دیدن این مشکل باید به دندانپزشک جهت خارج کردن دندان‌های شیری فک بالا مراجعه شود.

پس از مراجعه‌ یک ماهه الی دو ماهه به دکتر آلاله طلوعی متخصص کشیدن دندان کودک در تهران، شما کاملاً متوجه می‌شوید که دندان‌های فرزند دلبندتان کاملاً در ردیف خودشان قرارگرفته اند و این نگرانی شما به خوبی رفع می شود. دکتر آلاله طلوعی در مطب تخصصی دندانپزشکی اطفال خود، انواع خدمات درمانی از جمله: عصب کشی دندان شیری کودک و روکش دندان کودک را انجام هم می‌دهند.

دابل رو یا دندان کوسه ای چه مشکلاتی را به وجود می آورد؟

دو ردیفه شدن دندان‌ها به دلیل اینکه دندانی اضافه در دهان کودک وجود دارد ممکن است مشکلات زیادی برای او به وجود آورد. برخی از مشکلات متداول مرتبط با دندان کوسه‌ای عبارتند از:

1. ظاهر غیرطبیعی: دندان‌های دائمی کوسه‌ای ممکن است ظاهر غیرطبیعی و نامنظمی داشته باشند، که می‌تواند تأثیری بر ظاهر و اعتماد به نفس فرد داشته باشد.
2. تاثیر متقابل دندان‌ها بر هم: دندان‌های موقتی و دندان‌های دائمی که به صورت کوسه‌ای یعنی دو ردیفه در کنار هم وجود دارند، بر هم تاثیر می‌گذارند. این تاثیر باعث ایجاد عدم فضای کافی برای رشد دندان‌های دائمی و ایجاد مشکلات موقتی و دائمی در ترتیب و طرح بندی دندان‌های اصلی می‌شود.
3. مشکلات گوارشی و تلفظی: در برخی موارد، دندان کوسه‌ای ممکن است باعث مشکلات در هضم غذا و همچنین اشکال در تلفظ صحیح بعضی از کلمات شود.
4. ایجاد بیماری‌های لثه: دندان کوسه‌ای ممکن است باعث مشکلات لثه مانند: عفونت و التهاب شود.

درمان دندان کوسه‌ای (دو ردیفه شدن دندان‌) در کودکان چیست؟

به گفته دکتر آلاله طلوعی متخصص دندانپزشکی کودک تحت بیهوشی در تهران:

برای تشخیص و مدیریت دندان کوسه‌ای در کودکان، معمولاً به تجویز و مشاوره یک دندانپزشک متخصص کودک نیاز است. در صورت تأیید وجود دندان کوسه‌ای، درمان‌های مختلفی مانند: درمان با اسپیسرها (فضا نگهدار دندان)، ارتودنسی پیشگیری و درمان جراحی ممکن است به کار گرفته شود.

نحو تشخیص دندان اضافه یا هایپردونتیا

تشخیص دندان کوسه‌ای توسط دندانپزشکان متخصص کودک با استفاده از بررسی کامل تاریخچه بیماری، بررسی جسمی دهان، شرح تشخیصی رادیوگرافی و سایر روش‌های تصویربرداری امکان‌پذیر است.

در اخر

در این مقاله، به معرفی دقیق دندان کوسه‌ای (دو ردیفه شدن دندان‌) در کودکان، علل و عوامل مؤثر در آن، اثرات آن بر سلامت دهان و درمان آن پرداخته شد. دانستیم که هر چند مشکل دو ردیفه شدن دندان‌های فک پایین (دندان کوسه ای) به نظر دردسر ساز می‌رسد، ولی شما و کودکتان در ایجاد آن نقش چندانی ندارید.

مشکل ظاهری آن به کنار، دانستن یک سری حقایق خاص در این زمینه، به والدین کمک می‌کند تا با مشکل دندان اضافه کودک خود راحت‌تر کنار بیایند و تصمیم آگاهانه‌ تری درباره علت و درمان آن بگیرند. شما همراهان عزیز می‌توانید با مراجعه به دکتر آلاله طلوعی، علاوه بر درمان دندان اضافه کودک خود، از پوسیدگی دندان‌های آن‌ها با استفاده از روش‌هایی مانند: فیشورسیلانت و فلوراید تراپی جلوگیری کنید.