معمولاً والدین عزیز مراجعه کننده به دکتر آلاله طلوعی متخصص دندانپزشک اطفال در تهران، سؤالات متداولی در مورد دهان شویه مناسب برای کودکان از جمله: استفاده از دهان شویه برای کودکان بی خطر است؟ از چه سنی میتوانم برای کودکم از دهانشویه استفاده کنم؟ دهانشویه مناسب بچهها چه ویژگیهایی باید داشته باشد؟ را به صورت پرتکرار سؤال میکنند.
دهانشویه اگر در زمان مناسب و طبق نکات گفته شده در این مقاله مصرف شود، بسیار برای دندانهای کودک مفید خواهد بود؛ چون یکی از محصولاتی که برای تقویت ایمنی دندان کودکان و جلوگیری از ابتلا به بیماریهای دهان و دندان مورد استفاده قرار میگیرد. تا آخر این مقاله با ما همراه باشید تا همه نکات مهم را به شما بگوییم.
فهرست مطالب
- 1 دهانشویه کودک چیست؟
- 2 از چه سنی باید دهان شویه مناسب برای کودکان استفاده شود؟
- 3 فواید استفاده در زمان مناسب از دهانشویه کودک
- 4 ویژگی مهم دهانشویه مناسب کودکان
- 5 آیا دهانشویه میتواند جایگزین مسواک و نخ دندان شود؟
- 6 روش استفاده از دهانشویه کودک
- 7 درصد فلوراید دهانشویه کودک چقدر باید باشد؟
- 8 آیا دهانشویه برای کودکان بی خطر است؟
دهانشویه کودک چیست؟
همانطور که احتمالاً می دانید، مسواک زدن و نخ دندان کشیدن، دو رکن اساسی در روال دندانپزشکی روزانه کودک هستند؛ اما دهانشویه چطور؟ آیا این مورد را هم باید به روتین دندانی آنها اضافه کرد؟
به گفته دکترآلاله طلوعی متخصص روکش دندان کودک در تهران:
یکی از محصولاتی که برای تقویت ایمنی دندان کودکان و جلوگیری از ابتلا به بیماریهای دهان و دندان مورد استفاده قرار میگیرد، دهانشویه است؛ دهانشویهها محلولهایی هستند که میتوانند باعث تقویت مینای دندان شوند؛ به رفع بوی بد دهان کمک کنند؛ از تجمع باکتریهای مضر جلوگیری کنند و همچنین باعث جلوگیری از ابتلا به بیماریها و مشکلات لثه شوند.
معمولاً کودکان بزرگتر و نوجوانان، ممکن است به دهانشویه به عنوان یک عامل شاداب کننده دهان و نفس، علاقه نشان دهند. کودکان بزرگتری که از بریس و براکتهای ارتودنسی، در روند ارتودنسی پیشگیری استفاده میکنند، کاندیدهای خوبی برای شستشوی دهان با دهانشویه حاوی فلوراید هستند.
چون شستشوی دهان و ارتودنسیها با دهانشویه، میتواند به جلوگیری از ایجاد، سفت و محکم شدن پلاکهای تولید شده توسط اسید باکتریهای پوسیدگیزا که ممکن است در زیر براکتها تجمع پیدا کند، جلوگیری کند و از به وجود آمدن پوسیدگی و احتمال ابتلا به بیماری پریودنتال لثه جلوگیری کند.
از چه سنی باید دهان شویه مناسب برای کودکان استفاده شود؟
استفاده از دهانشویه به دلیل تفاوت در رشد، یادگیری مهارتها و کنترل بر اعضای بدن، در بچههای مختلف متفاوت است. به عنوان یک قاعده کلی، باید زمانی کودک از دهانشویه استفاده کند که توانایی بیرون ریختن آب دهانش را پیدا کرده باشد؛ معمولاً اکثر بچهها در رده سنی شش الی هفتسالگی این توانایی را به دست میآورند.
چگونه متوجه شوم کودکم توانایی بیرون ریختن آب دهانش را دارد؟
برای اطمینان از اینکه متوجه شوید کودکتان توانایی بیرون ریختن آب دهانش را دارد یا خیر؛ میتوانید یک جرعه آب به کودکتان بدهید؛ اگر متوجه شدید که میتواند این آب را در دهانش بچرخاند و آن را کامل به بیرون بریزد؛ یعنی دیگر میتواند از دهانشویه استفاده کند.
فواید استفاده در زمان مناسب از دهانشویه کودک
اولین و مهمترین مزیتی که گفته شد جلوگیری از پوسیدگی و ابتلای کودک به بیماریهای دهان و دندان است؛ اما مزیت دیگری که دارد این است که اگر شما از همان سن شش الی هفتسالگی استفاده از دهانشویه را شروع کنید؛ به استحکام، تقویت ساختار و مینای دندانهای دائمی هم کمک زیادی خواهید کرد.
چون معمولاً در این ردهی سنی (شش الی هفت سالگی) دندانهای دائمی شروع به رشد میکنند. همچنین همانطور که قبلاً برای شما گفتهایم در دو سال اولی که دندانهای دائمی در دهان رویش پیدا میکنند؛ هنوز ساختارشان کامل نشده است؛ بنابراین ما میتوانیم با روشهای مختلف مثل استفاده از دهانشویهها باعث شویم که این ساختار تقویت شود؛ همچنین استحکام دندان شیری و دائمی را در برابر حملات اسیدی باکتریها بالاتر ببریم.
ویژگی مهم دهانشویه مناسب کودکان
متداولترین دهانشویهای که برای بچهها استفاده میشود؛ دهانشویههای حاوی فلوراید است. فلوراید ویژگی مهم دهانشویه مناسب کودکان است؛ چون این ماده برای جلوگیری از پوسیدگی دندانها بسیار مؤثراست. همچنین ثابت شده است که میتواند تا ۶۰ درصد باعث کاهش پوسیدگی دندانهای بچهها شود.
پدر و مادرهای عزیز، فلوراید مورد نیاز برای سالم و سلامت ماندن دندان کودک شما، علاوه بر استفاده از دهانشویه و خمیردندان مناسب، باید در ردههای سنی خاصی که معمولاً سن ۳ سالگی است؛ هم به وسیله درمان تخصصی فلوراید تراپی به دندانهای آنها برسد تا خیال شما از سلامتی مرواریدهای زیبای داخل دهان آنها، هرچه بیشتر آسوده شود.
فواید استفاده از دهانشویه حاوی فلوراید برای کودک
- تقویت مینای دندان
- کاهش باکتریهای مضر
- خوشبو شدن دهان بچهها
- شستشوی باقیماندهی مواد غذایی بین دندانها
- کاهش تشکیل پلاک و جرم در دهان
- تکمیل اثر مسواک و نخ دندان
آیا دهانشویه میتواند جایگزین مسواک و نخ دندان شود؟
والدین عزیزباید بدانید که هیچوقت یک دهانشویه نمیتواند جایگزین مسواک و نخ دندان شود. بسیاری از اوقات خانوادهها میگویند که کودک ما یک شب مسواک میزند و یک شب از دهانشویه استفاده میکند؛ اما باید بدانید این کار کاملاً اشتباه است.
دهانشویه فقط اثر مسواک و نخ دندان زدن را کامل میکند؛ بهخصوص در بچههای بزرگتر و نوجوانها که ممکن است در دهانشان بریسها و براکتهای ارتودنسی داشته باشند، دهانشویههای حاوی فلوراید برای این بچهها بسیار مؤثرند و مسواک و نخ دندان بهتنهایی کفایت نمیکند.
برای این کودکان، باید از دهانشویه هم استفاده شود تا حملهی سهجانبهی مسواک، نخ دندان و دهانشویه را انجام دهیم؛ در این صورت میتوانیم از دندانها در برابر پوسیدگی و از لثهها در برابر التهاب محافظت کنیم.
روش استفاده از دهانشویه کودک
- روش استفاده از دهانشویه هم معمولاً روی بستهبندی آن نوشته شده است؛ اما معمولاً روش استفاده از آنها این است که:
- معمولاً دهانشویهها، درِب کوچکی دارند که حکم همان پیمانه را دارد.
- داخل آن یکسری خطوط دارد و روی بستهبندی نوشته شده است که در هر سنی تا کدام خط از دهانشویه پر شود.
- لازم است کودک درب دهانشویه را از مایع پر کند و مادهی دهانشویه را در دهانش بریزد.
- سپس دهانش را ببندد و مایع را داخل دهانش غرغره کند که معمولاً باید یک دقیقه این غرغره کردن را انجام دهد.
- سپس آب دهانش را کامل به بیرون بریزد؛ اما باید دقت کنید که بعد از آن نباید دهان شستشو داده شود؛ به خاطر اینکه فلوراید باید مدتی در کنار ساختار دندان باقی بماند تا بتواند اثر خودش را بگذارد.
- پس حداقل نیم ساعت بعد از استفاده از دهانشویه نباید آب و غذا میل شود.
- این کار بهتر است که شبها بعد از مسواک زدن و نخ دندان کشیدن استفاده شود و بچه بعد از استفاده از دهانشویه بخوابد و هیچ مادهی غذایی مصرف نکند تا فلوراید بتواند کنار ساختار دندان تا صبح باقی بماند.
همراهان عزیز، دکتر آلاله طلوعی در کلینیک تخصصی کودکان خود انواع خدمات درمانی مانند: کشیدن دندان و عصب کشی دندان را هم با روش دندانپزشکی کودک تحت بیهوشی در تهران و هم به صورت بیحسی موضعی برای کودکان دلبند شما انجام میدهند. برای دریافت نوبت تماس بگیرید.
درصد فلوراید دهانشویه کودک چقدر باید باشد؟
دهانشویههای فلورایدی که در بازار وجود دارند؛ معمولاً دو نوع درصد مختلف دارند:
- دهانشویه سدیم فلوراید 0.05 درصد: مناسب برای استفاده روزانه
- دهانشویه سدیم فلوراید 0.2 درصد: مناسب برای هفتهای یکبار استفاده
اگر شما غلظت 0.05 درصد را برای فرزندتان تهیه کنید، باید هر روز از آن استفاده کند؛ اما اگر غلظت 0.2 درصد را تهیه کردید، هفتهای یکبار استفاده از آن کافی است. نکتهای که دوباره لازم است تأکید کنیم، این است که برای بچههایی که در سنین کم، توانایی غرغره کردن و بیرون ریختن آب دهانشان را ندارند؛ از دهانشویه نباید استفاده کرد.
چرا برای کودکی که توانایی بیرون ریختن آب دهانش را ندارد، نباید از دهانشویه استفاده کرد؟
چون همانطور که قبلاً هم گفتهایم، یک بچهی کوچک داخل فکش جوانهی دندانهای دائمی هم دارد که این جوانهها درحال شکلگیری هستند. قورت دادن میزان زیاد فلوراید میتواند باعث شود که فلوراید، وارد ساختار در حال تشکیل جوانهی دندان دائمی شود.
در نهایت این فلوراید بیش از حد قورت داده شده، باعث میشود یکسری نقصهای ساختاری در ساختار دندان دائمی به وجود آید و وقتیکه دندان دائمی در دهان رویش پیدا میکند، یکسری لکههای سفید، قهوهای در آن به وجود میآید.
حتی در موارد شدیدتر، سطح دندان زبر و ناهموار شده است که به این حالت فلوئوروزیس (نقص در مینای دندان) هم گفته میشود. البته این موارد شدید ابتلا به فلوئوروزیس بیشتر در جوامعی دیده میشود که میزان فلوراید آب آنها کنترل نشده و بسیار زیاد است و قاعدتاً بچه هم از همان سنین کم هرچه آب میخورد این فلوراید وارد دندانهایش میشود و میتواند آن نقصهای ساختاری را به وجود آورد.
آیا دهانشویه برای کودکان بی خطر است؟
در این مقاله ازسایت دکتر آلاله طلوعی متخصص فیشورسیلانت در تهران، به توضیحات کاملی در مورد دهان شویه مناسب برای کودکان پرداختیم. دانستیم که بی خطر بودن یا نبودن دهانشویه برای کودکان به سن کودک و توانایی او در جهت بیرون ریختن آب دهانش و نبلعیدن دهانشویه بستگی دارد.
اگر کودک مقدار زیادی دهانشویه ببلعد، باعث تهوع و استفراغ و در صورت داشتن الکل حتی مسمومیت می شود. در حالی که در بازار برندهایی وجود دارند که دهانشویه برای کودکان نوپا می فروشند؛ اما در بیشتر موارد بهتر است از آنها اجتناب کنید.
به طور کلی، کودکان خردسال نباید از دهانشویه استفاده کنند، مگر اینکه توسط دندانپزشک اطفال تجویز شود؛ چون رفلکس بلع و کنترل حرکتی آن، به اندازه کافی برای غرغره کردن و تف کردن در آنها ایجاد نشده است. در مورد سنی که کودکان می توانند از دهان شویه استفاده کنند، انجمن دندانپزشکی آمریکا توصیه می کند که حداقل تا شش سالگی صبر کنید.
والدین عزیز برای بررسی دقیقتر و اطلاع از بهترین زمان استفاده از دهانشویه برای کودک خود، میتوانید با مراجعه به دکتر طلوعی و انجام معاینه توسط ایشان، به تمامی دغدغهها و ترسهای ذهنی خود بابت این موضوع با آموزشهای تخصصی خانم دکتر، پایان دهید. برای رزرو نوبت با شمارههای: ۰۹۱۰۱۳۷۲۸۲۰ و ۰۲۱۲۶۳۵۵۴۲۹ تماس حاصل فرمایید.
