فضا نگهدار دندان کودک چیست؟

انگشترهای ما را دیده‌اید؟ همین‌هایی که ما به اسم فضا نگهدار استفاده می‌کنیم؛ یک حلقه دور دندان عقبی می‌افتد؛ جایی که فضا از دست رفته یا دندان کشیده شده است. سپس یک حلقه یا سیم از طرف آن حلقه، بر روی دندان جلویی قرار گرفته و به آن تکیه می‌کند؛ کار آن چیست؟

دندان‌های شیری در رشد و تقویت دندان‌های دائمی، استخوان‌های فک و ماهیچه‌های دهان بسیار مهم هستند. به نگه داشتن دندان دائمی پایین بعد از افتادن کمک می کند. یشتر دندان‌های دائمی بزرگتر و تعدادشان بیشتر از دندان‌های شیری است.

دندان‌های شیری  بهترین عامل برای حفظ فضای مورد نیاز برای رشد دندان‌های دائمی هستند. اگر به دلایل مختلف زودتر از موعد بیرون بیفتد، اغلب لازم است فضای خالی بین دندان های کناری حفظ شود تا از کج شدن دندان‌های مجاور جلوگیری شود.

در کودکان، زمانی که دندان کودک پیش از موعد می افتد یا زمانی که به دلیل پوسیدگی یا ضربه، نیاز به کشیدن زودرس دندان های کودک است، ممکن است کودک نیاز به فضانگهدار داشته باشد.

در این صورت دانستن فواید استفاده از اسپیسر(فضانگهدار دندان) برای مراقبت و کمک به سلامت دهان و دندان کودک بسیار مهم است. دکتر آلاله طلوعی متخصص دندانپزشک اطفال درتهران، شما را با فضا نگهدار دندان کودک آشنا می‌کند؛ با ما همراه باشید.

فضا نگهدار دندان کودک چیست؟

هنگامی که دندان شیری زودتر از موعد می‌افتد، اگر فضای بین دندان‌ها به درستی حفظ نشود، ممکن است دندان‌های دو طرف شروع به حرکت به داخل فضا کنند. در این صورت فضای کافی برای رویش دندان دائمی پایین در آن محل وجود نخواهد داشت و این امر منجر به انحراف و تمایل دندان دائمی می شود.

فضانگهدار دندان کودک یا اسپیسر وسیله خاصی است که از فلز (فولاد ضد زنگ) یا اکریلیک (نوعی پلاستیک) ساخته شده است که دندانپزشک یا متخصص ارتودنسی به طور خاص برای فرد مورد نظر می سازد. این دستگاه قابلیت نصب در دهان را دارد. یک نسخه قابل حمل نیز وجود دارد که در صورت نیاز می توان از آن استفاده کرد.

هدف اصلی استفاده از دستگاه فضانگهدار دندان کودک حفظ فاصله بین دو دندان باز است تا دندان‌های دائمی زیر جوانه بزنند و در جای مناسب خود رشد کنند.

بسته به سن کودک و موقعیت اسپیسریا همان فضانگهدار دندان در دهان کودک، ممکن است ثابت یا متحرک باشد. همه کودکانی که زودتر دندان‌های شیری خود را از دست می دهند لزوماً نیاز به استراحت ندارند.

برای تشخیص این مشکل مراجعه به دندانپزشک اطفال یا متخصص ارتودنسی و انجام معاینات لازم ضروری است. کمک می‌کند که این دو دندان حرکت نکنند و این فضا را نبندند؛ تا زمانی که دندان دائمی سر جای خود و در زمان مناسب بیرون بیاید؛ اگر فضا نگهدارهای مناسبی انتخاب شود؛ می‌توانند از خیلی از مشکلات ارتودنسی در آینده پیشگیری کنند.

سن مناسب استفاده از فضانگهدار دندان برای کودک

نکته‌ی بسیار مهم، سن گذاشتن فضا نگهدار است. به طور مثال کودکی یکی از ‌دندان‌های آسیایی- شیری خود را در سن سه‌سالگی کشیده است. ما در آن زمان فضا نگهدار را نمی‌گذاریم؛ چون هنوز دندان دائمی یا دندان ۶ در استخوان است؛ در سن پنج‌سالگی وقتی‌که کودک به دندان‌پزشک مراجعه می‌کند؛ دندان‌پزشک علائمی از رویش دندان دائمی را با بررسی فک او می‌بیند.

بنابراین آن سنی است که بهتر است فضا نگهدار گذاشته شود؛ یعنی بسیار مهم است که چیزی حدود ۶ ماه قبل و بعد از رویش دندان دائمی یا دندان ۶ فضا نگهدار در دهان گذاشته شود.

بیشترین تغییر فضا و از دست رفتن فضا در این بازه‌ی زمانی است؛ ما به این فضا نگهدار بند و لوپ (Band and loop) گوییم؛ نوع دیگری هم داریم که سیم پشت دندان‌ها قرار می‌گیرد و برای زمانی است که فضا به‌صورت دوطرفه از دست رفته باشد؛ همچنین کودک در سن هشت الی نه‌سالگی باشد؛ یعنی چهار دندان جلوی فک پایین درآمده باشد؛ در چنین شرایطی ما از این فضا نگهدار استفاده می‌کنیم که به آن لینگوآل آرچ (lingual arch) گوییم.

انواع فضانگهدار دندان کودک

با توجه به اینکه در اکثر مواقع کودک همیشه از نگهدارنده متحرک استفاده نمی کند یا آن را از دهان خود بیرون نمی آورد، ممکن است دستگاه کارایی نداشته باشد. به همین دلیل پیشنهاد ما استفاده از جداکننده استاتیک است. فضای نصب ثابت می تواند برای فک بالا و فک پایین و همچنین یک طرفه و دو طرفه باشد. اگرفضانگدارنده ثابت به درستی و در ابتدا انجام شود، از دست دادن فضای دندان به کمترین حد خود می رسد. بنابراین انواع فضانگهدار دندان کودک عبارتند از:
1- فضانگهدارنده متحرک
2- فضانگهدارنده ثابت

برای انجام فلوراید تراپی کودکان در تهران می توانید به مقاله مرتبط مراجعه کنید و با کسب اطلاعات بیشتر با خیال راحت برای کودکان خود فلوراید تراپی را انجام دهید تا از پوسیدگی دندان آنها جلوگیری کنید.

هزینه و قیمت فضانگهدار دندان برای کودک

هزینه یک دستگاه فضانگهدار کودک به عوامل مختلفی بستگی دارد. به عنوان مثال چه نوع استفاده می شود مانند متحرک یا ثابت؟ یک طرفه است یا دو طرفه؟ بنابراین، هزینه دستگاه اسپیسریا همان فضانگهدار دندان کودک ممکن است از کودکی به کودک دیگر متفاوت باشد.
از آنجایی که دستگاه های فضانگهدار از ارتودنسی‌های پیشگیرانه محسوب می شوند و نقش مهمی در رشد صحیح و به موقع دندان‌های دائمی دارند. هزینه انواع فضانگهدار و عوارض آنها بسیار کمتر از عوارض ارتودنسی است که کودک در آینده باید متحمل شود.

گاهی اوقات این فضانگهدارها ممکن است نیاز به استفاده از بریس را در آینده برطرف کنند یا دوره استفاده از بریس ها را به میزان بسیار کمتری کاهش دهند.

سخن آخر

مدت زمان ماندن فضانگهدار دندان کودک در دهان کودک کاملاً به سن کودک بستگی دارد. معمولاً زمانی که دندان دائمی در دهان کودک ظاهر می شود، فاصله دهنده از دهان کودک خارج می‌شود. در بسیاری از موارد اگر دندان‌های مجاور فضای خالی داشته باشند، فضانگهدار را خارج می کنند. دندانپزشک اطفال می‌تواند با انجام معاینات لازم زمان لازم برای برداشتن فضانگهدار را تعیین کند.
در مرکز دندانپزشکی دکتر آلاله طلوعی در تهران می‌توانید با خیال راحت انجام خدمات دندانپزشکی فرزند دلبند خود را شامل کشیدن دندان در تهران، عصب کشی ، فیشور سیلانت در تهران و فلورایدتراپی دندان کودکان در تهران خود را  به ایشان بسپارید.